Swingende klanken met Braziliaanse percussie

De Braziliaanse percussie is een muziekvorm die vele mensen aanspreekt en door een zeer gemengd gezelschap wordt beoefend in alle lagen van de bevolking. Niet alleen ervaren slagwerkers verdiepen zich hierin of sluiten zich aan bij een sambaband, maar ook mensen die nog nooit een (slagwerk)instrument hebben bespeeld vinden hierin een uitermate interessante en plezierige hobby. De verschillende instrumenten in een sambaband zijn allemaal in principe ongestemde slagwerkinstrumenten, maar door hun variatie in diameter en diepte – en daardoor hun verschillende klankeigenschappen – creëer je bij een sambaband toch de nodige ‘melodische’ verschillen.

Om aan de opkomst van deze bands tegemoet te komen, heeft Muziekcentrale Adams besloten om een eigen lijn Braziliaanse percussie op de markt te brengen onder de naam Rio. En de instrumenten uit deze lijn passeren hieronder de revue.

Surdo’s
De surdo’s zijn de grootste instrumenten in deze lijn van Rio percussie en vormen het fundament van de band. De surdo’s van Rio zijn in de aluminium uitvoering in maar liefst vier modellen/maten leverbaar: 18” x 55cm, 20” x 60cm, 22” x 60cm en een grote 24” x 60cm. De houten Rio percussie surdo’s zijn er in drie modellen: 18” x 60cm, 20” x 60cm, 22” x 60cm. Alle surdo’s zijn voorzien van 8 spanners die met een soort klauw om de boven- en onderrand zijn geklemd. Daardoor loopt de spanstang om het vel te spannen geheel door en zijn de ketels niet doorboord. De spanners zijn te verschuiven op de boven- en onderrand zodat ze naar ieders wens kunnen worden bevestigd en geen belemmering vormen. Alle surdo’s zijn voorzien van een luchtgat, zodat de lucht tijdens het spelen het instrument kan verlaten en niet voor een vervelende terugslag van het vel zorgt.

Repiniques
Door hun kleinere doorsnede en diameter zijn de repiniques hoger gestemd dan de surdo’s. Door die hogere pitch komen ze beter door en zijn daardoor beter geschikt voor meer solistisch werk. De repiniques van Rio percussie zijn verkrijgbaar in de maten 10” x 30cm en 12” x 30cm en zijn beide voorzien van 6 spanners. Ook hier weer lopen de spanstangen om de vellen aan te spannen geheel door van het boven naar het ondervel en zijn de ketels wederom niet doorboord. De klauwbevestiging om de boven- en onderrand is ook weer los te bewegen en iets te verplaatsen voor een optimaal speelcomfort. Ook de repiniques zijn voorzien van een luchtgat om de lucht tijdens het spelen te laten ontsnappen.

Caixa’s
De caixa’s in de Braziliaanse percussie kunnen we een beetje vergelijken met de snaredrum, omdat ook hier gebruik wordt gemaakt van een snaarmat die over het ondervel loopt. Door het gebruikt van aluminium en de wijze waarop de snare is gemaakt en de snaren zijn bevestigd, hebben de caixa’s echter een hele andere en specifieke klank. In de lijn van Rio percussie zijn de caixa’s er in drie maten: 12” x 10cm (malacacheta), 14” x 10cm (repique) en 14” x 15cm (guerra). De Rio caixa’s zijn alle voorzien van 6 spanners die ook weer met klauwen en de doorlopende spanstangen boven- en ondervel aanspannen. Door hun aluminium ketel zijn ook deze instrumenten zeer licht en eenvoudig te hanteren.

Timba’s
De timba is een instrument dat met de handen worden bespeeld en zich wellicht het beste laat vergelijken (voor zover dat mogelijk is) als een kruising tussen een conga en een djembé. Dat geldt ook de speeltechnieken die hierop worden gehanteerd. De Rio timba’s zijn in alle drie de uitvoeringen uitgevoerd met een zeer lichtgewicht houten ketel. De timba’s zijn er in de maten 11” x 50 cm, 13” x 70 cm en 14” x 90 cm. Om het vel van de timba op spanning te houden, trekken de 6 spanstangen de ring op het vel. Hier zijn wel de ketels doorboord op de plaats waar de spanstangen in de spanblokken zijn bevestigd. Aan de onderzijde zijn de timba’s voorzien van een harde kunststof rand om de houten ketel te beschermen.

Quica’s en tamborim
Wellicht de opvallendste instrumenten hebben we tot het laatst bewaard. In de Rio lijn zijn er ook twee maten quica’s te krijgen (7” x 6” en 8” x 8”). De quica’s (ook wel foekepot genoemd) is een keteltje met een vel aan de bovenzijde. Midden in dit vel is een stokje bevestigd dat in de ketel loopt. Door met duim en wijsvinger met de juiste druk en in de juiste snelheid over dit stokje te bewegen wordt het authentieke foekepot geluid verkregen.
De tamborim is een 6” platte trommeltje met een enkel vel. Door zijn kleine maat en door het vel hoog op te spannen wordt een hoog en penetrant geluid verkregen. De tamborim wordt vaak bespeeld met een kunststof stokje met twee of meer vingers of met een reguliere trommelstok. Met 6 spanners is dit vel van de Rio tamborim ook goed te regelen en hoog op te spannen. Door aan de onderzijde met een vinger tegen het vel te drukken tijdens het spelen of door vel en rand tegelijkertijd te raken, worden verschillende geluidseffecten verkregen.

Accessoires
Uiteraard zijn er ook de nodige accessoires te krijgen voor al deze instrumenten. Naast schouderriemen met één haak of heupriemen met twee haken, zijn dat nog surdo-stokken, tamborimstokken en stokken voor de caixa. De surdo-stokken zijn uitgevoerd in een lichte houten steel met een zwart bekleedde kop. De stok is uitgevoerd met een touwtje aan het uiteinde om om de pols te bevestigen. De tamborimstokken zijn uitgevoerd in een zwarte flexibele plastic met twee vingers. Uiteraard zijn er voor de instrumenten ook reservevellen te krijgen in plastic en de nappa vellen zullen spoedig volgen. Naast Rio percussie is Muziekcentrale Adams ook leverancier van Gope Braziliaanse percussie.

Voor meer informatie
Voor meer informatie over de percussie van Rio kunt u contact opnemen met Muziekcentrale Adams (tel. 0475 560 700 of [email protected]) of Adams Drumworld (tel. 0475-560720 of [email protected]).