Sprache:
Adams Musical Instruments - Together in Music
News

Martin Grubinger en de drug van het ritme

08 November 2018

Martin Grubinger is een fenomeen. De Oostenrijkse meesterpercussionist geniet wereldwijd een reputatie die zich enkel in superlatieven laat vangen. Zijn gedrevenheid bracht hem tot de toppen van het schier onmogelijke. Tot zijn bewonderaars behoren niet alleen de grootste componisten van het kaliber John Adams en Peter Eötvös, maar ook dirigenten van de toonaangevende symfonieorkesten en niet te vergeten een breed publiek. Grubinger is veelzijdig en beweegt zich soepel binnen uiteenlopende genres van klassiek, avant-garde en pop. Hij ademt muziek en belichaamt het ritme. Telkens met volle inzet. En telkens een blijvende indruk achterlatend. Niet alleen de musicus Martin Grubinger is indrukwekkend, ook zijn maatschappelijk engagement en sympathieke persoonlijkheid zijn even imposant. Met zijn 35 jaar staat Martin Grubinger al twintig jaar aan de top. Een percussionist als spektakelstuk. Een wonderlijk mens met een fijnbesnaard karakter. Grubinger heeft een missie. Hij wint mensen voor de emotionele zeggingskracht van het ritme. En dat ritme typeert hij als de drijvende kracht van ons bestaan. ,,Met ritme is alles begonnen. Ritme is een drug!”

Tekst: Ludo Diels

Frontstage
Wie hem aan het werk ziet zal Martin Grubinger niet snel vergeten. Zijn inzet maakt indruk. Wie hem spreekt zal zijn bevlogenheid nog lang heugen. Een aimabele man. Iemand die weet waar hij vandaan komt. Iemand ook, die als een topsporter de grenzen van zijn kunnen steeds verder oprekt. Maar ook mentaal gaat hij tot het laatste gaatje. Hij studeert en zoekt in de partituur naar verdieping en ultieme verfijning. Hij geeft, zoals hij het op de bijzondere documentaire die cultuurtelevisiezender Arte van hem maakte, zo mooi stelde percussie een stemgeluid. En wel een dat het verdient om gehoord te worden. Grubinger staat mede aan de basis van wat je de “emancipatie van percussie” als louter ondersteunend instrumentarium zou kunnen noemen. Van ‘de jongens achterin het orkest’ naar de frontstage. Grubinger, dat moge duidelijk zijn, is een fenomeen.

Leidenschaft
Leven is in de filosofie van Martin Grubinger een vol leven. Geen half werk. Alles wat hij doet, doet hij met overtuiging, mit Begeisterung und Leidenschaft. Een brok energie. Ondanks zijn overvolle agenda neemt hij tijd om te reflecteren, met zijn familie bezig te zijn en te genieten van het leven. Ook zet hij zich in voor maatschappelijke vraagstukken. Muziek daarbij actief inzettend als probaat middel tegen discriminatie, racisme en intolerantie. ,,In muziek bestaan geen grenzen. Voor mij is de muziek het beste antwoord tegen ressentimenten. Ik geloof in het humanistische ideaal. Daar zet ik mij in woord en daad voor in. Muziek verbindt culturen. Iets mooiers is er niet.”

We spreken Martin Grubinger als hij tijdens een nachtelijke rit vanuit Salzburg naar Zürich rijdt. Ook autorijden doet hij met passie. Hij gaf net les aan de universiteit.

Dat u nog tijd hebt om les te geven! Wat spreekt u daarin aan?

Lachend: ,,Het is gewoon fantastisch om met mensen bezig te zijn die dezelfde drive hebben als ik. Lesgeven vind ik fantastisch. Ik zet me in om iemand zo ver te brengen dat hij of zij uiteindelijk beter is dan ik. Dat idee spreekt me aan. Een goede leraar moet het, in mijn optiek, in zich hebben om leerlingen beter te willen maken dan zijzelf. Nu heb ik de kans om mijn opgedane kennis door te geven. Dat is toch geweldig. Ik hoop mensen te motiveren om verder te gaan zodat er steeds meer goede percussionisten aan het firmament verschijnen. Dat is mijn missie. Zo investeer ik in de toekomst.”

U bent breed georiënteerd. Ergens las ik dat u het prachtig zou vinden om een keer achter de drumkit van U2 te mogen zitten. Dat verraste me.

,,Muziek is muziek. Ik houd zeer van popmuziek. Ik heb zelf ook wel eens in een rockband gespeeld. Om met U2 in zo’n vol stadion te spelen lijkt me een kick. Overigens speel ik volgend jaar met een van mijn muzikale helden Sting samen. Ik ben een grote fan dus daar zie ik zeer naar uit. Dat doe ik met The Percussive Planet, mijn ensemble waarin ik de hele wereld van de percussie tot leven roep in een ritmisch programma. Heel leuk om te doen.”

Ritme lijkt wel het allesbepalende fenomeen in uw leven?

,,Ritme is waar het allemaal mee begon. Het eerste wat we hoorden was het kloppende hart van onze moeder. Ritme zit in onze natuur. Dat geldt voor ons allemaal. Ritme is een drug, zeg ik wel eens. Kijk eens naar al die jonge mensen die zich soms tot in de ochtenduren in een club laten meevoeren door ritmes. Maar ritme kan ook gevaarlijk zijn. Het kan mensen meenemen. Dus het is wel belangrijk om mensen in de goede ritmische flow mee te nemen.”

U bent kind aan huis bij Adams in Ittervoort. Hoe verklaart u uw relatie tot dit Limburgse bedrijf?

,,Met Adams heb ik al dertig jaar een bijzondere band. Ik durf te stellen dat ik veel aan de ondersteuning van Adams in mijn carrière heb te danken. Toen ik vijf jaar oud was kreeg ik mijn eerste Adams-drumstel. De laatste twintig jaar trek ik met mijn instrumenten over de hele wereld. Adams is dan altijd mijn vertrouwde metgezel. Het bedrijf heeft mij al vanaf mijn tiende of elfde gesteund. Ik merk ook dat het bedrijf geworteld is in een muziekcultuur die me erg doet denken aan die bij ons in Oostenrijk. Die Limburgse blaasmuziektraditie is heel sterk ontwikkeld. Kijk naar een topharmonie als Sint Michaël uit Thorn. Ik verheug me om weer met hen samen te spelen. 
Adams is een geweldige zaak met top mensen in wie ik dezelfde gedrevenheid en motivatie zie die ik zelf ook heb. En dan is er nog die enorme diversiteit in hun instrumentaanbod. Neem hun marimba’s. Geweldig! Mijn relatie met het bedrijf is dus heel sterk. Adams instrumenten zijn voor mij als bestek om mee te eten. Ik kan niet zonder.”

Buiten uw drukke muzikale agenda schijnt u ook een behoorlijke sportfanaat te zijn.

,,Ja dat klopt. En voetbal is misschien het enige waarin ik met Frans Swinckels en Ruud Corstjens van Adams fundamenteel verschil. Frans is fan van PSV en Ruud loopt warm voor AJAX. Mijn club is Bayern-München.” Lachend: ,,Daar maken we altijd veel grapjes over. Aangezien ik een weddenschap over voetbal verloren heb, heb ik Frans en Ruud beloofd om op 9 november, als ik met de Harmonie St Michaël uit Thorn in Eindhoven optreed, tijdens de toegift een Ajax-shirt aan te trekken. En dat in Eindhoven! Dat wordt lachen.
Los van het genieten van sport in het stadion of op tv ben ik zelf ook fanatiek. Ik moet fit zijn voor dit werk dat heel fysiek van aard is. Ik doe aan hardlopen, zwemmen, skiën en fitness. Ook helpt sport me om tijdsverschillen gemakkelijker te overbruggen tijdens tournees. Wie steeds het beste wil geven, moet fit zijn.”

En hoe schakelt u af?

,,Zeker nu ik een zoon heb is belangrijk om mijn tijd goed in te delen. Ik ben ook een familieman. Ik lees graag. Vooral geschiedenis spreekt me aan. Ook ben ik Italiaans aan het leren. Italië spreekt me aan. 
Overdag doe ik vaak leuke dingen met mijn zoon in de vrije natuur en ’s avonds lees ik of ontspan ik. Naar de kroeg ga ook zo nu en dan. Maar discipline maakt nu eenmaal onderdeel uit van mijn bestaan. Ik weet niet beter.”

Er zullen toch ook momenten zijn waarop u liever thuis op de bank zou liggen dan te moeten optreden, lijkt me. Is het soms ook niet heel zwaar om altijd overal op de toppen van uw kunnen te staan?

,,Laat ik heel eerlijk zijn: soms zou ik inderdaad graag liever thuis op de bank liggen. Er zijn momenten dat het reizen best zwaar wordt. Maar meestal gebeurt en dan iets op de bühne dat dit gevoel overstijgt. Dat is de magie van de muziek. De muziek neemt je dan mee in een flow waardoor je als het ware op die momenten boven jezelf uitstijgt. Een fascinerend gevoel. De muziek neemt me nog altijd mee. Volgens mij is dat specifieke gevoel ook de reden waarom zoveel muzikanten nog tot op late leeftijd doorgaan. Muziek kent geen leeftijd.”

Maar kunt u zich voorstellen dit werkritme over twintig jaar nog vol te houden?

,,Nee dat zeker niet. Ik wil me dan nog meer gaan verdiepen in het lesgeven. Dan ga ik, denk ik, nog meer de verdieping zoeken. Minder concerten en meer studie. Ik ga graag de diepte in. In de toekomst wil ik nog meer leren van de muziekgeschiedenis. Ook zou ik graag met Adams willen werken aan het door-ontwikkelen van instrumenten. Muziek zal altijd een factor in mijn leven blijven. Verder wil ik me ook maatschappelijk blijven engageren. Deze tijd heeft engagement nodig. En muziek niet te vergeten. Veel muziek.”